Veel hondenbaasjes krijgen op een bepaald moment in het leven van hun pup te maken met ‘resource guarding’, een Engelse term voor territoriaal of bezitterig gedrag. Dit kan heel vervelend zijn, dus hoe zorg je dat jouw hond eerlijk leert delen met zijn menselijke huisgenoten en kwispelende vrienden?
Wat is resource guarding bij honden?
Resource guarding is de drang van een hond om voorwerpen, plaatsen en soms ook mensen te beschermen tegen concurrenten. In de dierenwereld is dit een natuurlijke, diepgewortelde reactie op een dreiging; een hond die zijn meest waardevolle spullen en veiligste plekjes beschermt, zal gemakkelijker overleven en heeft meer succes bij de voortplanting.
Maar in een huiselijke omgeving, waar de hond voortdurend voorzien is van eten, speeltjes, lekkere snacks en comfortabele slaapplekjes, is dit gedrag niet alleen overbodig, maar ook gevaarlijk.
Helaas is het territoriale gedrag van je hond niet gebaseerd op logica. Het is eerder een genetisch bepaald instinct dat deel uitmaakt van het honden-dna. Een hond die zijn spullen of territorium bewaakt is niet ‘dominant’ of ‘alpha’, maar reageert gewoon op de manier waarop hij genetisch is voorgeprogrammeerd.
Gelukkig hoeft dit niet te betekenen dat jullie hele gezin veroordeeld is tot een levenslang op de tenen lopen als de hond in de buurt is. Een hond met een sterke neiging tot resource guarding kan prima leren hoe hij moet delen. Met de handleiding hieronder help je hem of haar daarmee:
Wat voor spullen vallen vaak onder resource guarding?
Honden bewaken alles wat waarde voor ze heeft, zoals:
- Etensbakken of puzzelspeeltjes
- Etenswaren die de hond heeft “ontdekt” op het aanrecht, op tafel of buiten op de grond
- Snacks als kauwstaven en varkensoren
- Bedden, banken of andere lekkere plekjes
- Speelgoed en balletjes
- Willekeurige voorwerpen, vooral alles wat jij probeert van de hond af te pakken.
- Gezinsleden
Hoe ziet resource guarding eruit?
Niet iedere hond zal gevaarlijk gaan grommen om zijn spullen te bewaken, maar dit is wel vaak wel een onderdeel van het gedrag. Als je in de buurt van je hond komt als hij eet, slaapt of speelt, en hij of zij vervolgens één of meer van de onderstaande dingen gaat doen, is dat een indicatie dat jouw hond niet wil delen:
- Verstijven (het lichaam staat strak en de ogen krijgen een ‘harde’ starende blik naar een punt verderop)
- Sneller eten
- Grommen
- Dreigen (optrekken van de bovenlip en de tanden laten zien)
- In de lucht happen (een pseudobeet die niet bedoeld is om raak te bijten)
- Bijten
Hoe kan ik mijn hond leren delen?
Om bezitterig en territoriaal gedrag af te leren moet je jouw hond desensibiliseren en herconditioneren. Door jouw hond systematisch bloot te stellen aan een bepaalde gebeurtenis (beginnend met kleine stapjes die geen bedreiging vormen), neemt de drang tot verdedigen langzamerhand af en verandert zijn emotionele reactie op deze gebeurtenis.
Desensibilisering en herconditionering zijn niet zonder risico’s. Als je hulp nodig hebt, zoek dan een gecertificeerde trainer in positieve bekrachtiging, of een in gedrag gespecialiseerde dierenarts die je bij dit proces kunnen begeleiden.
Iedereen met een hond die weleens heeft gebeten om zijn spullen te beschermen, doet er goed aan een deskundige te raadplegen voordat de training begint.
Zo leer je jouw hond om zijn etensbak of speeltjes te delen
Het kost tijd om jouw hond te leren om zijn spullen te delen. Het is dus belangrijk dat je vanaf de eerste dag een duidelijk plan hebt.
Bij dit soort training is herhaling heel belangrijk, dus zorg ervoor dat je afmaakt waar je aan begint.
Probeer 30 minuten per dag vrij te maken om 25 keer dezelfde stap te herhalen. Blijf die stap herhalen totdat je duidelijk ziet dat je hond blij is als je eraan komt, in plaats van dat hij in de verdediging schiet. Hieronder zie je stap-voor-stap hoe dat gaat:
- Loop vanaf een afstand van minstens 1,5 meter op de lege etensbak of het speeltje af. Gooi extra lekkere snacks in de bak en loop weer weg. Bij latere herhalingen raak je de bak aan of pak je hem op, doet er de snacks in en loopt weer weg.
- Loop vanaf een afstand van minstens 1,5 meter op een met brokken gevulde etensbak af. Gooi extra lekkere snacks in de bak en loop weer weg. Bij latere herhalingen raak je de bak aan of pak je hem op, doet er de snacks in en loopt weer weg.
- Loop vanaf een afstand van minstens 1,5 meter op een half met brokken, half met natvoer gevulde etensbak af. Gooi extra lekkere snacks in de bak en loop weer weg. Bij latere herhalingen raak je de bak aan of pak je hem op, doet er de snacks in en loopt weer weg.
- Loop vanaf een afstand van minstens 1,5 meter op een met natvoer gevulde etensbak af. Gooi extra lekkere snacks in de bak en loop weer weg. Bij latere herhalingen raak je de bak aan of pak je hem op, doet er de snacks in en loopt weer weg.
- Loop vanaf een afstand van minstens 1,5 meter op een met een zelfgekookte hondvriendelijke maaltijd (bijv. kip) gevulde etensbak af. Gooi extra lekkere snacks in de bak en loop weer weg. Bij latere herhalingen raak je de bak aan of pak je hem op, doet er de snacks in en loopt weer weg.
Een hond leren het bed of de bank te delen
Net als hierboven moet je proberen 30 minuten per dag vrij te maken om 25 keer dezelfde stap te herhalen. Blijf die stap herhalen totdat je duidelijk ziet dat je hond blij is als je eraan komt, in plaats van dat hij in de verdediging schiet.
Hieronder zie je stap-voor-stap hoe dat gaat:
- Ga naar een meubelstuk waar je hond meestal geen interesse in heeft en geef hem opdracht erop te springen. Zodra hij dat doet, stuur je hem er weer vanaf en beloon je hem met een extra lekkere snack. Herhaal dit.
- Pas stap 1 toe op andere meubels die je hond meestal niet bewaakt. Laat hem erop springen, stuur hem er meteen weer vanaf en geef hem een beloning. Herhaal dit.
- Ga naar een plek die je hond wel eerder bewaakt heeft. Laat hem op het meubel springen, stuur hem er meteen weer vanaf en geef hem een beloning. Herhaal dit.
- Stuur vervolgens je hond ook af en toe weg van een geliefde plek als jullie niet aan het oefenen zijn. Geef hem een grote beloning als hij luistert.
Hoe weet je wanneer het tijd is voor de volgende stap?
Om het territoriale gedrag van jouw hond echt te kunnen veranderen, moet je goed kijken wanneer hij klaar is voor de volgende stap. Als je hem bijvoorbeeld goed geherconditioneerd hebt voor zijn etensbak, zal hij blij reageren als je eraan komt, in plaats van gespannen en onrustig.
Zorg voor algemene regels
Als je hond eenmaal geleerd heeft om met jou te delen, wil dat nog niet zeggen dat hij het geleerde ook bij de andere leden van het gezin in praktijk brengt.
Honden begrijpen namelijk niet zo goed dat een en dezelfde regel ook in andere situaties van toepassing is.
Je kunt dit oplossen door ook andere mensen in je huishouden de hierboven genoemde stappen te laten oefenen. Denk dan niet alleen aan je huisgenoten, maar ook vrienden en oppassers of uitlaters waar je hond regelmatig tijd mee doorbrengt.
Hondentrainers raden vaak aan een hond door 3 tot 4 verschillende mensen te laten trainen (bij voorkeur van verschillende leeftijd en geslacht). Pas als dat lukt kun je zeggen dat hij of zij daadwerkelijk ‘genezen’ is van zijn beschermende gedrag.
Maar zelfs als je dit punt hebt bereikt, blijft er altijd een risico dat een onbekende op je etende of slapende hond afloopt. Probeer dit dus kost wat kost te vermijden. Met training en beleid kun je het waakzame gedrag van je hond een heel eind binnen de perken houden en zullen jullie allebei een rustiger en ontspannener leven hebben.